- Tiền sản giật là gì?
Một hội chứng bệnh lý thai nghén, xảy ra trước cơn sản giật, các triệu chứng của tiền sản giật có thể thấy bao gồm: Tăng huyết áp, protein niệu và phù và xuất hiện từ sau tuần thai thứ 20. Giai đoạn sản giật có thể kéo dài vài giờ, vài ngày, vài tuần hoặc chỉ thoáng qua tùy mức độ nặng nhẹ của bệnh. Tiền sản giật rất nguy hiểm bởi đây cũng là một trong những nguyên nhân hàng đầu cho tỷ lệ bệnh tật và tử vong của mẹ và thai nhi. Tiền sản giật có thể do yếu tố di truyền hoặc dễ xảy ra khi thai phục thuộc các trường hợp:
– Đa thai đa ối làm tăng nguy cơ tiền sản giật
– Lưu lượng máu đến tử cung không đủ
– Phụ nữ mang thai muộn
– sau 35 tuổi, hoặc quá sớm – dưới 18 tuổi
– Mang thai vào mùa lạnh ẩm
– Phụ nữ mang thai nhưng sử dụng thuốc lá, rượu bia,…
– Thai nghén ở phụ nữ đái tháo đường, tăng huyết áp mạn tính, béo phì
– Có tiền sử bị tiền sản giật trong lần mang thai trước
– Khoảng cách giữa các lần mang thai quá gần (dưới hai năm)
2. Dấu hiệu của tiền sản giật là gì?
Tiền sản giật đôi khi phát triển mà không có bất kỳ triệu chứng nào. Huyết áp cao có thể phát triển chậm hoặc có thể khởi phát đột ngột. Theo dõi huyết áp của sản phụ là một phần quan trọng của chăm sóc trước sinh, vì dấu hiệu tiền sản giật đầu tiên thường là tăng huyết áp thai kỳ. Huyết áp vượt quá 140/90 mmHg hoặc cao hơn và được ghi nhận trong hai lần, mỗi lần cách nhau ít nhất bốn giờ thì được xem là bất thường. Các dấu hiệu và triệu chứng khác của tiền sản giật có thể bao gồm:
– Protein dư thừa trong nước tiểu của sản phụ (protein niệu) hoặc các dấu hiệu của các vấn đề về thận.
– Nhức đầu dữ dội
– Bao gồm mất thị lực tạm thời, mờ mắt hoặc nhạy cảm với ánh sáng
– Đau bụng trên, thường là dưới xương sườn ở bên phải
– Buồn nôn hoặc nôn
– Lượng nước tiểu giảm
– Giảm mức độ tiểu cầu trong má
– Giảm chức năng gan
– Khó thở
– Tăng cân bất thường, đặc biệt là ở mặt và tay
3. Biến chứng của tiền sản giật
Hạn chế tăng trưởng của thai nhi: Tiền sản giật ảnh hưởng đến các động mạch mang máu đến nhau thai. Nếu nhau thai không nhận đủ máu, bào thai có thể không nhận đủ máu, oxy và chất dinh dưỡng. Điều này có thể dẫn đến tăng trưởng chậm được gọi là hạn chế tăng trưởng của thai nhi, nhẹ cân hoặc sinh non.
– Sinh non Nếu sản phụ bị tiền sản giật với các triệu chứng nghiêm trọng, sản phụ có thể cần được sinh sớm, để cứu mạng của sản phụ và em bé. Sinh non có thể dẫn đến hô hấp và các vấn đề khác cho em bé. Nhau thai bong non Tiền sản giật làm tăng nguy cơ bị vỡ nhau thai, nhau thai tách ra khỏi thành trong của tử cung trước khi sinh. Trong trường hợp diễn ra đột ngột và nghiêm trọng có thể gây chảy máu nặng, đe dọa tính mạng cho cả sản phụ và em bé.
– Hội chứng HELLP HELLP là một biến chứng sản khoa có thể đe dọa đến tính mạng sản phụ, thường được xem là một biến thể của tình trạng tiền sản giật. Cả hai bệnh lý này thường xảy ra trong giai đoạn cuối của thai kỳ, hoặc đôi lúc sau sinh.
– Sản giật Khi tiền sản giật không được kiểm soát, thì sản giật bao gồm tiền sản giật cộng với cơn co giật sẽ có thể xảy ra. Rất khó để dự đoán sản phụ nào sẽ bị tiền sản giật đủ nghiêm trọng dẫn đến sản giật. Thông thường, không có triệu chứng hoặc dấu hiệu cảnh báo để dự đoán sản giật. Do sản giật có thể gây hậu quả nghiêm trọng cho cả mẹ và bé, nên việc sinh theo chỉ định của bác sĩ sẽ được thực hiện bất kể thai được bao nhiêu tháng.
– Tổn thương cơ quan khác: Tiền sản giật có thể dẫn đến tổn thương thận, gan, phổi, tim hoặc mắt và có thể gây đột quỵ, chấn thương não khác. Số lượng tổn thương các cơ quan khác phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tiền sản giật.
– Bệnh tim mạch: Tiền sản giật có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và mạch máu trong tương lai. Nguy cơ thậm chí còn lớn hơn nếu sản phụ bị tiền sản giật nhiều lần hoặc sinh non.
Để giảm thiểu rủi ro này, sau khi sinh, sản phụ hãy cố gắng duy trì cân nặng lý tưởng, ăn nhiều loại trái cây và rau quả, tập thể dục thường xuyên và không hút thuốc. Tiền sản giật là một trong những biến chứng của thai kỳ đặc trưng bởi huyết áp cao và có dấu hiệu tổn thương hệ thống cơ quan khác, thường là gan và thận. Việc khám thai định kỳ là vô cùng quan trọng để phát hiện các dấu hiệu của tiền sản giật, bởi nếu chỉ theo dõi bằng cảm quan thông thường, rất dễ nhầm lẫn tiền sản giật với các biểu hiện thông thường khi mang thai
